یکی از اقدامات ضروری در رسیدگی های دوره ای به خودرو تعویض روغن موتور
میباشد اما شناخت و انتخاب روغن موتور مناسبی که در شرایط پر فشار و پر
حرارت موتور کار کند نیاز به داشتن اطلاعاتی در مورد روغن موتور دارد .
حال در این مطلب با بیانی ساده و به شکل تخصصی به معرفی روغن موتور مناسب و اطلاعات درج شده بر روی آن می پردازیم.
گرانروی
یکی از شاخصه های شناخت روغن موتور مناسب گرانروی است که با نام های دیگری مانند ویسکوزیته و لزجت نیز شناخته می شود.
گرانروی
مقاوت سیال در برابر حرکت است ؛ برای مثال عسل دارای گرانروی بیشتری نسبت
به آب است و به سختی حرکت می کند. گرانروی در اثر تغییرات دما تغییر می کند
و هر چه دما بالاتر رود گرانروی کمتر می شود.
حال شرایطی را تصور کنید که روغن موتور به دلیل دمای پایین محیط دچار افزایش گرانروی شده و نتواند به سرعت حرکت کند و یا بر عکس این قضیه دمای زیاد باعث کاهش گرانروی شده و عملکرد روغن موتور با مشکل مواجه شود.
برای
جلوگیری از این مشکلات باید هنگام خرید روغن موتور به اطلاعاتی که روی آن
درج شده است توجه کرد و استاندارد های بین المللی را بشناسید.
استاندارد API
استاندارد API مخفف (American Petroleum Institute) به معنی موسسه نفت آمریکا است که نشان دهنده سطح کیفی روغن موتور میباشد.
اگر موتور شما بنزینی باشد بعد از API درج شده بر روی روغن موتور از حرف S و اگر موتور شما دیزلی باشد از حرف C استفاده شده.
موتور بنزینی : API S
موتور دیزلی : API C
اما
تا اینجای کار سطح کیفی روغن موتور هنوز مشخص نمی شود در این استاندارد پس
از حرف S در روغن موتور ها بنزینی از حروف A تا N و برای روغن موتور های
دیزلی بعد از حرف C از حروف A تا J درج شده که در این درجه بندی هر چه از
حرف A به N و یا J برویم نشان دهنده افزایش سطح کیفی روغن موتور می باشد و
هر چه به سمت حرف A می رویم از کیفیت روغن موتور کاسته می شود.
می
توان نتیجه گرفت که روغن موتور بنزینی با مشخصه API SN دارای بالاترین
کیفیت و با مشخصه API SA دارای کمترین کیفیت می باشد همچنین برای روغن
موتور های دیزلی API CJ دارای بالاترین سطح کیفی و API CA دارای پایین ترین
سطح کیفی میباشد.
استاندارد SAE
یکی دیگر از شاخصه های تعیین سطح کیفی روغن موتور ، استاندارد SAE
میباشد که مخفف (Society Of Automotive Engineers) به معنی انجمن مهندسین
خودرو میباشد. این استاندارد اعداد 0 تا 60 را تشکیل می دهند و در بر بعضی
از مواقع از حرف W نیز استفاده می شود.
عدد 0 نشان دهنده کمترین
میزان گرانروی و نشان دهنده روغن موتوری است که به آسانی جاری می شود و هر
چه به عدد 60 حرکت کنیم گرانروی افزایش یافته . پس SAE60 نشان دهننده روغن
موتور با گرانروی بالاست که به سختی حرکت می کند.
از حرف W نیز که از کلمه Winter گرفته شده است برای نشان دادن حداقل گرانروی در سرمای زمستان استفاده می شود.
حال با دانش از این استاندارد ها می توانیم دو نوع روغن موتور را به شما معرفی کنیم:
روغن موتور مونوگرید
روغن موتور های مونوگرید
ساختاری دارند که نمی توانند در بازه های دمایی متفاوت گرانروی خود را
تغییر دهند به همین دلیل برای دمایی خاص و یا برای فصلی خاص مورد استفاده
قرار می گیرند در نتیجه روغن موتور هایی با استاندارد SAE بین 0 تا 30 برای
فصل سرد و دماهای پایین و روغن موتور های با SAE بین 30 تا 60 برای فصول
گرم استفاده می شوند .
می توان گفت این روغن موتور ها با تغییر دما کارایی نداشته و گزینه مناسبی نیستند.
روغن موتور مالتی گرید
با مشاهده نقاط ضعف روغن موتور های مونوگرید متخصصان محصولی منعطف تر در برابر تغییرات دما تولید کردند تا در تمام فصول مورد استفاده قرار بگیرند.
این
روغن موتور ها از دو عدد گرانروی که با حرف W از هم جدا شده اند مشخص شده
اند. عدد اول نشان دهنده میزان گرانروی در فصول گرم و دمای بالا و عدد دوم
نشان دهنده میزان گرانروی در فصول سرد و دمای پایین است.
حال با مثالی موضوع را برایتان روشن تر می کنیم:
دو روغن موتور با مشخصه های 10W-40 و 20W-50 را در نظر بگیرید:
عدد
10 نشان دهنده میزان گرانروی در فصل گرم و دمای بالا میباشد و عدد 40 نیز
نشان دهنده گرانروی در فصل سرد و دمای پایین که در مقایسه با روغن موتور
دیگر با مشخصه 20W-50 دیگر ، روغن موتور دوم که دارای گرانروی 20 در فصول
گرماست و غلیظ تر از روغن موتور اول میباشد پس بهتر است از آن در محیط های
گرم تر استفاده شود چرا که روغن بیش از حد شل نمی شود . با بررسی عدد 50 در
روغن موتور دوم نیز مشخص می شود که در فصل سرما بهتر است که اگر در مناطقی
هستید که سرمای زیادی ندارند بهتر است از روغن موتور دوم استفاده کنید در
غیر این صورت در سرمای شدید روغن موتور با مشخصه 10W-40 انتخاب مناسبی است.
حال که از میزان کیفیت روغن موتور ها اطلاع پیدا کردید بهتر است اطلاعاتی نیز در مورد ساختار روغن موتور ها نیز داشته باشید.
- روغن موتور معدنی ( Mineral ) : ساده ترین روغن موتور ها هستند که افزودنی زیادی ندارند و بیشتر جنبه روانکاوی دارند وبرای خودرو های قدیمی استفاده می شوند .
- روغن موتور های سنتتیک ( Synthetic )
: روغن موتور هایی هستند که در آزمایشگاه ها و از طریق ترکیبات شیمیایی
تولید میشوند و ممکن هست هر شرکتی با افزودن افزودنی هایی آن را با ساختاری
متفاوت تولید کند که می توان به مواردی مانند شوینده ها ، ضد زنگ ها و …
اشاره کرد. این روغن موتور ها علاوه بر عملکرد مناسب و طول عمر بالایی که
دارند و باعث کاهش مصرف سوخت ، جلوگیری از خوردگی و مقاوم در برابر
اکسیدسیون هستند.
- روغن موتور نیمه سنتتیک ( Semi Synthric )
: از ترکیب روغن موتور های معدنی و سنتتیک، روغن موتور های نیمه سنتیک
حاصل می شوند که تمام مزایای روغن های سنتتیک را دارا نیستند اما کیفیت
بهتری نسبت به روغن های معدنی دارند .
نکات مهم در هنگام استفاده از روغن موتور :
- هیچ گاه از ترکیب چند روغن موتور استفاده نکنید.
- بعد از روشن کردن خودرو ، بعد از 20 ثانیه حرکت کنید .
- از روغن موتوری که بیش از سه سال از تاریخ تولید آن گذشته است استفاده نکنید.
- در انتخاب روغن موتور شرایط آب و هوایی را در نظر بگیرید.
- نوع روغن موتور را با توجه به دفترچه راهنمای خودرو و یا برچسب موتور انتخاب کنید.
